Hoca Ahmet Yesevi Türbesi
İslam literatürümde erenler diye bir kavram yoktur. Bu
kavram Müslümanlar arasında kullanılmaktadır.
Ermekten maksat ulaşılması gereken hedeftir. Bu kelime, benliğinden
sıyrılmış; öz varlığından geçmiş; kendini Allah yoluna adamış; bu yolda birçok
sıkıntıları aşarak bazı sırlara vakıf olmuş tarikat uluları için kullanılır. Çoğulu
erenlerdir.
Evliya İslam literatüründe yerleşmiş bir kelimedir. Allah’ı dost edinenlerdir.
Allah’a iman edip ibadetlerinde samimi olanlar; mallarıyla-canlarıyla onun
yolunda mücadele edenlerdir. Evliyalar, Allah katında makbul olan kâmil
insanlardır.
Kur’an-ı Kerin de evliya ile ilgili
ayetler vardır. İşte onlardan birisi: “Ey
iman edenler! Müminleri bırakıp da kâfirleri dost edinmeyin.” (4/144)
On birinci-on ikinci yüzyılda Semerkant
İslam’ın kültür ve ticaret başkenti; Horasan ise bilim ve sanat merkezidir.
Erenler-Evliyalar denildiğinde akla ilk gelen isim Hoca Ahmet Yesevi’dir. Ahmet
Yesevi’nin doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir. 1194 te Yesi şehrinde
öldüğü rivayet edilir. Onun yolunda gidenlerden bazılarının kabirleri Mevlana
müzesindedir.
Ahmet Yesevi, hem anlayış hem de dil
açısından İslamiyet’e getirdiği yorum ve yaklaşımla Türk dünyasının ilk dini
lideri olmuştur. Onun kurduğu dergâh da ilk tasavvuf mektebidir.
Sade bir Türkçe ile söylediği
hikmetli sözler büyük iz bırakmıştır. Bu hikmetli sözlerde şeriatın ahkâmı-tarikatın
adabı anlatılmıştır.
Yesevi okulu büyük bir tarikat ocağıdır. Nakşilik ve Bektaşilik yeseviliğin
birer koludur. Yesevi dergâhı
fakirler-yoksullar-çaresizler için bir sığınaktır.
Ahmet Yesevi tekke edebiyatının ilk temsilcisidir. Anadolu da Türk
edebiyatının gelişmesine zemin hazırlamıştır. Birçok halife yetiştirmiştir.
Mansur Ata-Abdülmelik Ata-Süleyman Hâkim Ata bunlardandır.
Ahi Evran- Hacıbektaş-ı veli- Mevlana-
Taptık Emre-Yunus Emre- Hacı Bayram-ı veli gibi şahsiyetlerde onun
halifelerinin yolundan gitmişlerdir.
Bölgemizde bulunan Kükürt köyü erenleri- Gökçeözü köyü
erenleri- Akçapınar köyü erenleri- Kavak köyü erenleri de Moğol istilasından
sonra Anadolu’ya gelen Horasan erenlerindendir. Osmanlı devletinin kuruluşunda;
Anadolu’nun Türk vatanı haline gelmesinde büyük rol oynamışlardır. Mezarlarının
bölgenin en yüksek tepelerindedir. İsimleri bilinmemektedir.
Bunlar, halka hem İslamiyet’i öğretmişler, hem Horasan
sanatını öğretmişler, hem de bir tehlike anında birbirleriyle iletişim kurarak,
geceleri aralarındaki paralaya göre ışık yakarak tepeden tepeye durumu ileterek
vaziyeti başkent Bursa’ya bildirmişlerdir.
Anadolu’nun Türk vatanı haline gelmesinde horasandan gelen Ahmet Yesevi
dervişlerinin büyük rolü vardır. Bunlar sultanların-hükümdarların- padişahların
danışmanlarıdır.
Osman Gazi'nin yanında Dursun Fakih - Şeyh Edebali'yi, İkinci Murat’ın yanında Hacı Bayram Veli'yi, Fatih Sultan Mehmet’in yanında Molla Gürani - Molla Hüsrev - Akşemseddin'i,Yavuz Sultan Selim'in yanında İbn-i Kemal'i görürüz.
Bunlar halkın maneviyatını yükseltmişler; birlik ve beraberliği
sağlamışlar-dayanışma ve direncin artmasına vesile olmuşlardır.
Horasan erenleri, ayaklarında çarık,
sırtlarında aba, ellerinde asa ile Anadolu’yu karış karış dolaşarak halkın
gönlünü kazanmışlardır.
Hoş görülü davranışları ile gittikleri yerlerde insanlara kendilerini
sevdirmişler; Anadolu’da İslamiyet’in hızla yayılmasını sağlamışlardır.
Bu erenler, yazdıkları ve söyledikleri ile hala bu
ülkenin hafızasında yaşamaya devam etmekte; Anadolu’ya yerleştirdikleri uygarlık
ve medeniyet geleceğe güvenle -umutla ilerlemektedir.
Allah kendilerinden razı olsun..
Erenler - Evliyalar haberi için 0 yorum